Jedną z dolegliwości, z którą często trafiają pacjenci do gabinetów lekarskich, jest kaszel. W większości przypadków stanowi on wynik zakażenia dróg oddechowych i ustępuje w ciągu kilku tygodni. Ten fizjologiczny odruch obronny pozwala na utrzymanie odpowiedniej drożności oskrzeli i płuc, a także ułatwia ich oczyszczanie ze śluzu i chorobotwórczych drobnoustrojów. W sytuacji, kiedy jest uporczywy i utrudnia codzienne funkcjonowanie, można zastosować preparat na kaszel w postaci tabletek, pastylek do ssania lub syropu.
Receptory odpowiedzialne za uruchomienie odruchu kaszlowego są zlokalizowane w błonie śluzowej nosa, gardła, tchawicy oraz krtani. Ponadto znajdują się w zewnętrznym przewodzie słuchowym, żołądku, opłucnej oraz przeponie. Do ich pobudzenia mogą przyczyniać się zarówno czynniki endogenne (np. histamina), jak i egzogenne (dym tytoniowy, ciało obce, cząsteczki pyłu). By wspomóc odkrztuszanie śluzu i ograniczyć przyleganie drobnoustrojów do śluzówki, można sięgnąć po syrop, tabletki lub inny preparat na kaszel.
Kaszel – czym jest i co powoduje jego występowanie?
Mimowolna reakcja skurczowa dróg oddechowych najczęściej jest spowodowana zakażeniami górnych dróg oddechowych. W zwalczaniu towarzyszących ich objawów stosuje się przede wszystkim leczenie objawowe. Takie postępowanie polega na tym, że choremu podaje się zwykle środki przeciwgorączkowe, preparaty na ból gardła oraz syropy na kaszel. Do najpowszechniejszych schorzeń przebiegających z odruchem kaszlowym należą: przeziębienie, ostre zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, krztusiec.
O wiele bardziej różnorodne przyczyny może mieć kaszel przewlekły. W przypadku dzieci może być powodowany przez mukowiscydozę, zespół nieruchomych rzęsek lub refluks żołądkowo-przełykowy. U dorosłych natomiast często stanowi on objaw trwającego przez długi czas zapalenia oskrzeli związanego z paleniem papierosów. Do jego wystąpienia mogą przyczynić się też takie czynniki jak zanieczyszczenie powietrza (pyłami, kurzem, gazami), przerostowe zapalenie błony śluzowej nosa, przyjmowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny, a także niewydolność lewej komory serca. W takich sytuacjach tabletki lub syrop przeciwkaszlowy może okazać się niewystarczający. O odpowiednim postępowaniu terapeutycznym powinien zadecydować lekarz.
Przy jakich schorzeniach można zastosować preparat na kaszel?
Podrażnienie układu oddechowego prowadzi do pojawienia się naturalnego odruchu obronnego. Dzięki niemu z oskrzeli lub płuc są usuwane chorobotwórcze mikroorganizmy oraz substancje drażniące. Szczególnie uporczywy jest ten przewlekły, na który nie pomagają syropy, tabletki i inne preparaty na kaszel. Poza tym, że powoduje znaczny dyskomfort, przyczynia się też do obniżenia jakości życia. Szybką diagnostykę należy przeprowadzić w szczególności, kiedy odruchowi kaszlowemu towarzyszą takie symptomy jak duszność, krwioplucie, utrata masy ciała oraz ból w klatce piersiowej.
Istotną rolę w ustaleniu przyczyny kaszlu odgrywa radiogram klatki piersiowej. Jeśli jest on prawidłowy, wówczas można podejrzewać, że objaw ten jest powodowany przez jedną z następujących chorób: astma, przewlekły nieżyt nosa, zapalenie zatok lub refluks żołądkowo-przełykowy. W przebiegu tych schorzeń pomocniczo można zastosować preparat na kaszel w postaci tabletek, pastylek do ssania lub syropu przeciwkaszlowego.
Tabletki, pastylki do ssania i syropy przeciwkaszlowe
W regulacji odruchu kaszlowego stosuje się zarówno tabletki, jak i syropy na kaszel. Odpowiedni preparat może pomóc w złagodzeniu podrażnienia błony śluzowej, upłynnieniu śluzu zalegającego w drogach oddechowych oraz w ochronie śluzówki jamy ustnej przed kontaktem z czynnikami drażniącymi. W jego składzie można znaleźć między innymi takie związki czynne jak miód, wyciąg z ziela tymianku i podbiału, ekstrakt z grzybni porostu islandzkiego oraz sok z czarnego bzu. Znajdujące się w nich substancje mogą wspomóc wykrztuszanie wydzieliny, a także usprawnić funkcjonowanie układu immunologicznego.
W zwalczaniu mimowolnej reakcji skurczowej dróg oddechowych niekiedy stosuje się też preparaty mukolityczne, które mają za zadanie pomóc oczyścić drogi oddechowe, zmniejszyć lepkość flegmy oraz unieczynnić rodniki w komórkach objętych stanem zapalnym. Syrop przeciwkaszlowy o takim działaniu może zawierać w składzie np. ambroksol. Ten organiczny związek chemiczny występujący w naturalnej postaci w kwitnącym indyjskim krzewie Adhatoda Vasica może pomóc w poprawieniu właściwości plwociny i łatwiejszym jej usunięciu z oskrzeli oraz płuc.
